Dzisiaj, na terenie Miejsca Pamięci, byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A, odbyły się uroczystości poświęcone 80. rocznicy wyzwolenia tego obozu . 80 lat temu Armia Czerwona wyzwoliła obóz, który do końca wojny znajdował się w Görlitz-Ost. Dawne Görlitz-Ost, to od maja 1945 r. polski Zgorzelec. „Tutaj, gdzie dzisiaj rosną drzewa, a pozostałości terenu pokrywa bujna […]
Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura pragnie poinformować, że w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju – infrastruktura 2025” oraz „Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju – prace remontowe, badawcze, edukacyjne 2025” uzyskała dofinansowanie na realizację dwóch zadań. W projekcie „Przestrzeń pamięci” planowane jest przeprowadzenie prac w kilku […]
Rok 2025 jest niewątpliwie szczególnym rokiem dla Zgorzelca. Rok rocznic i jubileuszy. Tak jak dla wielu krajów i miast na świecie, również dla nas, ważnym odniesieniem są wydarzenia w roku 1945. Przede wszystkim 8 maja 1945 r. oznacza zakończenie działań militarnych w Europie, które toczyły się niemal do ostatniego dnia. Dla osób cywilnych, więźniów obozów […]
W sobotę, 10 maja, Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura będzie gospodarzem dwóch szczególnych wydarzeń. O godzinie 13.50 na parkingu Centrum zatrzyma się Rajd Pojazdów Historycznych „Łużyce 1945”. Jego uczestnicy złożą hołd jeńcom obozu Stalag VIII A Görlitz. Będzie to wyjątkowa okazja, by zobaczyć zabytkowe pojazdy wojskowe, pieczołowicie odnowione przez pasjonatów historii i motoryzacji Rajd upamiętnia bohaterskie […]
19 kwietnia 1943 roku, w zamkniętej i stopniowo już likwidowanej żydowskiej dzielnicy Warszawy, wybuchło powstanie. Zdeterminowani bojownicy żydowscy ruszyli do walki z Niemcami, wiedząc doskonale, że szansy na zwycięstwo nie mają. Tą decyzją dali sobie szansę godnej śmierci w walce z tymi, którzy chcieli ich naród unicestwić. Taki był wybór tych, którzy to powstanie przygotowali. […]
W piątek, 11 kwietnia br., Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura miała przyjemność gościć czterech członków rodziny byłego belgijskiego jeńca Stalagu VIII A Görlitz, Josefa Strickxa. Do Zgorzelca przyjechał syn Josefa, Jan Strickx, który mieszka w Aalst w Belgii. Towarzyszyli mu dwaj synowie i 16-letni wnuk. Pan Jan Strickx przywiózł ze sobą wiele zeskanowanych dokumentów i fotografii […]
Komu przeszkadzała, kogo drażniła pamiątkowa tablica poświęcona żołnierzom Armii Krajowej, która stała na skwerze obok Europejskiego Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura? Na owym skwerze stoi 15 tablic (w tym ta zniszczona), które upamiętniają polskich żołnierzy – jeńców Stalagu VIII A Görlitz. Tablice zawierają informacje ogólne poświęcone polskim jeńcom tego obozu, niektóre z nich opisują wybranych żołnierzy, […]
Takie było główne motto spotkania, które odbyło się w Europejskim Centrum Stalag VIII A w ubiegły piątek. Byliśmy, naszym zdaniem, dobrze przygotowani. Dwaj eksperci od spraw polsko-ukraińskich i roli Ukrainy w ostatnim czasie w świecie, dr Kazimierz Wóycicki i dr Eugeniusz Bilonożko, przyjechali do Zgorzelca z daleka. Materiały informacyjne na temat możliwości pomocy dla żołnierzy […]
W lutym otwarto w Miejskim Domu Kultury wystawę „Zgorzelec ma 80 lat”, opracowaną przez Miejską Bibliotekę Publiczną, a w marcu dostaliśmy do rąk książkę Piotra Pietryka „Miasto wygnańców. Zgorzelec 1945–1950”. Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura była z tą publikacją związana pod wieloma względami. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że rękopis trafił do rąk prezes Fundacji, po […]
Szanowni Państwo, nie ma dnia, żeby nie dochodziły do nas nowe informacje o wojnie w Ukrainie. Czy to frontowe, czy też o rozmowach dotyczących zawieszenia broni. Moskwa- Kijów- Waszyngton- Bruksela-Paryż informują o kolejnych wnioskach, decyzjach, postulatach. W ostatnich dniach ukraińskie drony doleciały do Moskwy, a w Odessie spadły rosyjskie pociski itd. Ta skomplikowana sytuacja, zagrażająca […]
„Miasto wygnańców. Zgorzelec 1945–1950”, to tytuł książki autorstwa Piotra Pietryka, poświęconej temu młodemu miastu. Tak, ta była część niemieckiego Görlitz-Ost, która od 1945 r. znalazła się na polskim terytorium, jest młodym polskim miastem. 80 lat to bowiem krótka, jeśli odetniemy ją od jej niemieckiej przeszłości, historia. Tytuł może w pierwszej chwili dziwić. Dlaczego wygnańcy? Kto […]
W Europejskim Centrum Pamięć Edukacja Kultura, znajdującym się na terenie byłego Stalagu VIII A, od kilku dni gościmy wystawę „Lamsdorf/Łambinowice. Archeologia miejsca pamięci”. Wystawa, opracowana przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu /Łambinowicach, przyjechała do nas z Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu. W chwili obecnej w Centrum trwają intensywne prace nad stworzeniem ciekawego zaplecza […]
Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Zgorzelcu zapraszają na spotkanie z Piotrem Pietrykiem, autorem książki „Miasto wygnańców. Zgorzelec 1945–1950”, które odbędzie się 18 marca 2025 r. o godz. 17:00 w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura na terenie Miejsca Pamięci Stalag VIII A. Spotkanie poprowadzi dr Kazimierz Wóycicki – historyk, publicysta, przyjaciel Zgorzelca. Piotr […]
Znaczenie kopalni w Turowie dla regionu Od kilku lat toczą sie w Polsce żarliwe dyskusje odnośnie do polityki energetycznej. Są one wielokierunkowe, uzależnione od interesów różnych środowisk. Politycznych, przemysłowych, ekonomicznych, biznesu. Wydobywać węgiel, czy zamknąć kopalnię, która negatywnie wpływa na środowisko przyrodnicze w regionie, i tak już w dużej mierze zniszczone. Zanim przejdziemy do oceny […]
Zbliżamy się do ważnej rocznicy – 80-lecia istnienia miasta Zgorzelec. Właśnie 80 lat temu, już w maju 1945 r. przyjechali tutaj pierwsi polscy urzędnicy w celu organizacji we wschodniej części Görlitz polskiego miasta. W nieodległej Trzebnicy miał siedzibę Urząd Pełnomocnika Rządu na Okręg Administracyjny Dolnego Śląska. Do Görlitz-Ost przyjechał m.in. pełnomocnik na obwód Zgorzelice (pierwsza […]
Miło nam poinformować o uruchomieniu strony internetowej projektu TriLand. Pod adresem https://tri-land.eu znajdziecie Państwo najważniejsze informacje o zrównoważonym rozwoju i transformacji energetycznej, artykuły, raporty, badania, wywiady z ekspertami oraz informacje o działaniach, które realizujemy w ramach projektu. Mamy nadzieję, że dzięki swej funkcjonalności i przejrzystej szacie graficznej, treści będą czytelne, a dostęp do informacji wygodny […]
Tak pisaliśmy 13 stycznia, kiedy dotknęła na poważna awaria prądu. Ale w poniedziałek, 3 lutego, pożegnaliśmy się z pechową styczniową trzynastką i dzięki wielkiej pomocy wspaniałych ludzi udało się włączyć prąd w Europejskim Centrum na terenie byłego stalagu. Jak Państwo możecie sobie wyobrazić, czujemy się jak po katastrofie. Usuwamy teraz krok po kroku uszkodzenia, sprawdzamy, […]
Słowa te wypowiedział Marian Turski, były więzień Auschwitz, podczas uroczystości wyzwolenia obozu w roku 2020. Auschwitz i inne niemieckie zbrodnie w czasie II wojny światowej były starannie planowane, wcielane w życie krok po kroku. Nikt nie może powiedzieć również, że Adolf Hitler, NDSAP, SS, SA itd. spadły z nieba. Nie, Adolf Hitler doszedł do władzy […]
Rozpoczął się rok 2025. Jest on dla wszystkich Polaków i innych narodów, które poniosły straty w czasie II wojny światowej wywołanej przez III Rzeszę, rokiem szczególnej rocznicy. 80 lat temu III Rzesza podpisała bezwarunkową kapitulację i ustały działania wojenne w Europie. Dla milionów ludzi nastał pokój i powrót do normalnego życia. W wyniku II wojny […]
Szanowni Państwo, Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z relacją z konferencji inaugurującej projekt „TriLand – Transgraniczne Centrum Transformacji”. Wkład własny dofinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich PROO na lata 2018 – 2030 (20%).
Ścieżka Pamięci na terenie bylego obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz (obecnie teren znajduje się w Zgorzelcu) została wzbogacona o pięć kolejnych tablic. Poświęcone są one Żydom, polskim żołnierzom kampanii 1939 roku, jeńcom narodowości ukraińskiej – żołnierzom Armii Czerwonej – jeńcom jugosłowiańskim, jak również indywidualnym losom dwóch jeńców – Słowaka Rudolfa Lackovicia i polskiego Żyda […]
Szanowni Państwo, serdecznie zapraszamy do obejrzenia reportażu z uroczystości podsumowującej realizację zadania pn.: „Na straży pamięci. Stalag VIII A”,dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Na terenie byłego obozu, Stalag VIII A Görlitz, tuż obok pomnika postawionego w 1976 roku z inicjatywy i składek weteranów francuskich i belgijskich umieszczono drugą część wystawy poświęconej polskim jeńcom wojennym, żołnierzom kampanii obronnej 1939 r. W zbliżającym się ku końcowi roku 2024 udało się zebrać sporo nowych informacji m.in. o Polakach, którzy przetrzymywani byli […]
Pamięci Nocy Kryształowej Na Śląsku i w innych dzielnicach w Polsce przyjęto Żydów, którzy opuszczali Europę południowo-zachodnią, uciekając przed prześladowaniami na przełomie XII/XIII wieku. Głównym powodem tych wędrówek były pogromy, które wybuchały cyklicznie i powiązane były w owym czasie m.in. z chrześcijańskimi wyprawami krzyżowymi. We Wrocławiu zachowała się stela nagrobna Dawida, syna Sar Szaloma, z […]
Listopadowe pejzaże Listopad to smutny miesiąc. Rozstajemy się w nim z przyjazną jesienią, zaczynają nas owiewać ostre wiatry, często pada deszcz, Dzień jest krótki. Wszystko to przygotowuje nas do zimy. 1 listopada to w Polsce szczególny dzień. Jest to dzień Wszystkich Świętych, a 2 listopada to Święto Zmarłych zwane też Zaduszkami. Ta druga nazwa wprowadza […]
Pielęgnowanie pamięci o jeńcach: dobre praktyki, współpraca, wyzwania Kongres organizowany przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, Centrum Badań nad Ekonomiką Miejsc Pamięci USWPS oraz sieć „Liga Pamięci Jenieckiej” stawia sobie za cel zacieśnienie współpracy pomiędzy opiekunami miejsc pamięci jenieckiej i zewnętrznymi interesariuszami, a także dyskusję na temat wyzwań w ochronie dziedzictwa narodowego. Więcej informacji o wydarzeniu oraz formularz rejestracyjny znajduje się […]
Z przyjemnością informujemy, że 3 grudnia 2024 roku odbędzie się wyjątkowe wydarzenie – konferencja otwierająca projekt TriLand – Transgraniczne Centrum Transformacji! Podczas konferencji gościć będziemy decydentów oraz praktyków transformacji energetycznej, którzy podzielą się swoimi doświadczeniami z działań na polsko-saksońskim pograniczu. Projekt TriLand skupia się na wsparciu regionu, który przechodzi głęboką transformację związaną z odejściem od […]
Dobiegły końca prace rewitalizacyjne na cmentarzu jeńców wojennych z okresu II wojny światowej, znajdującym się obok terenu byłego obozu jenieckiego. Jest to kolejny krok w przywracaniu pamięci o dawnym miejscu żołnierskiej niewoli – Stalag VIII A Görlitz. Z pozyskanej przez Fundację dotacji zrewitalizowano cmentarz jeniecki, na którym spoczywa około 10 tys. jeńców Armii Czerwonej. Znamy niewiele […]
„Uczcie się polskiego” Solidarność, NRD i Stasi Nadzieja i strach Naród strajkuje przeciwko swoim dyktatorom. W lecie 1980 r. polscy robotnicy sprzeciwili się polityce rządu komunistycznego. Fala strajków rozlała się po kraju, duża część społeczeństwa solidaryzowała się z robotnikami. Polskie władze reżimowe nie widziały innego wyjścia, jak wyrazić zgodę na postulaty strajkujących i zezwolić na […]
Sztutowo, 4-5 września 2024 r. FORUM PAMIĘCI Kolejne niezwykle ważne wydarzenie, w którym uczestniczyła Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura to XV Seminarium polskich muzeów martyrologicznych, które odbyło się w dniach 4–5 września 2024 r. w Sztutowie. Jak pisali organizatorzy seminarium, czyli Muzeum Stutthof oraz Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Forum Pamięci to spotkanie polskich pracowników muzeów martyrologicznych, to […]
Na znajdującym się na terenie byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz cmentarzu, na którym spoczywają szczątki jeńców wojennych tego obozu, rozpoczęły się prace rewitalizacyjne. Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego i środków finansowych Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura zostaną wykonane nowe nasadzenia, ustawione […]
Przełom sierpnia i września br. był niezwykle ciekawy i inspirujący dla Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura. W dniach 29–30 sierpnia odbyła się w Muzeum Kleinenbremen w Porta Westfalica niemiecko-polska konferencja „Jedna historia- dwie perspektywy?” Dotyczyła ona tematów związanych z jeniectwem, pracą przymusową i kulturą pamięci w Polsce i w Niemczech. Referaty poświęcone były polskim jeńcom wojennym […]
17 września 1939 r. około godziny czwartej nad ranem Związek Sowiecki zaatakował Polskę. W ten sposób Stalin wywiązał się z porozumienia, które zawarł z Hitlerem (Pakt Ribbentrop-Mołotow) w sierpniu 1939 r. Na mocy tego porozumienia Sowieci i Niemcy zajęli terytorium Polski oraz wspólnie przystąpili do likwidacji państwa polskiego. III Rzesza i ZSRR na przestrzeni dwóch […]
W opowieści o wojnie nie można pomijać daty 23 sierpnia 1939 r. Z tą datą wiąże się bowiem druga, niezwykle istotna, czyli 17 września 1939 r. Pakt Ribbentrop-Mołotow był przygotowaniem do podziału Polski pomiędzy III Rzeszę i sowiecką Rosję. 1 września od zachodu na polskie niebo wleciały niemieckie bombowce i rozpoczęły bombardowania polskich miast. Pierwszym […]
Fundacja Pamięć Edukacja Kultura, w związku z opracowywaniem nowych tablic informacyjno-edukacyjnych o polskich jeńcach Stalagu VIII A poszukuje informacji o 37 jeńcach polskich, żołnierzach AK – powstańcach warszawskich. Żołnierze ci zostali po upadku powstania warszawskiego przewiezieni do Lamsdorf (Łambinowic), a w listopadzie 1944 r. do Stalagu VIII A Görlitz. Wiemy o ich obecności w tym […]
To święto nawiązujedo historycznych wydarzeń, które miały miejsce w 1920 r. Odrodzony w 1918 r., po 120 latach niewoli, kraj został właśnie w 1920 r. zaatakowany przez sowiecką Rosję. Symbolicznym momentem tej wojny była Bitwa Warszawska, często nazywana Cudem nad Wisłą, która miała miejsce w dniach 13–25 sierpnia 1920 roku. Wojska polskie, dowodzone przez marszałka […]
Szanowni Państwo, z uwagi na trwający sezon urlopowy oraz zwolnienia chorobowe pracowników Fundacji, w dniach 13 – 15.08 br. Centrum będzie dostępne dla zwiedzających jedynie po uprzednim uzgodnieniu pod nr.:. telefonu +48 75 640 86 11. Przepraszamy za niedogodności
Poszukujemy zdjęć byłych polskich jeńców Stalagu VIII A Poszukujemy pilnie zdjęć w celu upamiętnienia byłych polskich jeńców Stalagu VIII A, którzy pozostali w Zgorzelcu po wyzwoleniu z obozu. Fundacja Pamięć Edukacja Kultura, opiekująca się Miejscem Pamięci Stalag VIII A, w związku z opracowywaniem nowych tablic informacyjno-edukacyjnych o polskich jeńcach byłego obozu poszukuje zdjęć jeńców, którzy […]
Część I Powstanie warszawskie Pierwszego sierpnia od wielu lat pod pomnikiem AK przed kościołem pw. św. Bonifacego odbywają się uroczystości poświęcone rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Tak było i w tym roku. Ale zanim o 17.00 zawyły syreny już przed południem odbył się w Europejskim Centrum na terenie byłego Stalagu VIII A wykład poświęcony temu historycznemu wydarzeniu, […]
Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura od roku 2017stopniowo realizuje na terenie byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz program działania w kilku modułach, na wielu poziomach i obszarach służących upamiętnieniu byłego obozu i edukacji historyczno-obywatelskiej. Realizacja modułu„ Rekonstrukcja baraku” rozpoczęła się w roku 2021 , kiedy na mocy porozumienia Fundacji z władzami miasta Görlitz zdemontowano stojący […]
Czym są miejsca pamięci? Mijamy je codziennie. Mogą przybierać różne formy: obejmują zarówno zinstytucjonalizowane muzea – Pomniki Zagłady, jak również rozproszone po całym kraju tablice, głazy pamiątkowe, pomniki, groby miejsca walk i męczeństwa czy inne upamiętnienia. Wiele z nich jest umiejscowionych w przestrzeni publicznej, dostępnej dla wszystkich. Jak oddziałują na nas, na otoczenie, na lokalne społeczności? Jak o nie dbać? Seminarium otworzyła […]
15 czerwca br. w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura w Zgorzelcu odbędzie się spotkanie literacko-muzyczne „Dla Ciebie, Ukraino”, na które serdecznie wszystkich zapraszamy. Wydarzenie zostało zaplanowane wspólnie z autorami antologii „Solidarni z Ukrainą. Pomimo wszystko”, która ukazała się w 2022 r. Ideą przewodnią tego spotkania jest pokazanie wsparcia i szacunku Polaków dla Ukrainy pogrążonej w […]
Pragniemy poinformować Państwa, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznało Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura dotację na realizację drugiego etapu rewitalizacji cmentarza jeńców wojennych Stalagu VIII A z okresu II wojny światowej. Cmentarz wojenny jeńców Stalagu VIII A znajduje się w Koźlicach (gm. Zgorzelec) w bezpośrednim sąsiedztwie byłego obozu jenieckiego – Stalag VIII A Görlitz. Na obszarze […]
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH PROGRAMU WSPÓŁPRACY INTERREG POLSKA – SAKSONIA 2021 – 2027 TriLand – Transgraniczne Centrum Transformacji OPIS PROJEKTU: Obszar wsparcia, region polsko-saksońskiego pogranicza, przechodzi głęboki proces transformacji. Zmiany klimatyczne i środowiskowe, odnawialne źródła energii i przewidywalne wyjście z wydobycia węgla, starzenie się społeczeństwa i migracja, zwłaszcza dobrze wykształconych grup ludności […]
Z radością informujemy, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego po raz kolejny pozytywnie oceniło wniosek o dofinansowanie Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura i przyznało dotację na realizację zadania „Na straży pamięci. Stalag VIII A”. W ramach zadania zostanie opracowanych pięć dodatkowych tablic poświęconych losom polskich żołnierzy – jeńców wojennych Stalagu VIII A znajdującego się w dawnym […]
Pierwsza niedziela po Wielkanocy w obrządku prawosławnym to niedziela poświęcona pamięci o zmarłych. W tym dniu, również w Zgorzelcu, na jenieckim cmentarzu byłego Stalagu VIII A, na którym spoczywają szczątki żołnierzy Armii Czerwonej została odmówiona przez księdza Marka Bonifatiuka modlitwa za dusze zmarłych. Księdzu towarzyszyła grupa wiernych oraz Kinga Hartmann-Wóycicka, prezes Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura, […]
8 maja br. Fundacja Pamięć Edukacja Kultura wspólnie z saksońskim stowarzyszeniem Meetingpoint Memory Messiaen po raz kolejny zorganizowała i przeprowadziła uroczystości związane z zakończeniem II wojny światowej i wyzwoleniem obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz. W tym roku na uroczystość przybyli liczni goście, wśród których była Minister Kultury i Turystyki Landu Saksonia Barbara Klepsch. Towarzyszył […]
23 kwietnia 1945 został wyzwolony obóz jeniecki w Zeithain. Również w tym obozie po upadku powstania warszawskiego przebywali polscy jeńcy, żołnierze Armii Krajowej. Część z nich przywieziono tu bezpośrednio z obozu w Pruszkowie koło Warszawy, część była skierowana najpierw do obozu w Łambinowicach, a następnie do Zeithain. Jeńcom Armii Krajowej poświęcona jest część wystawy stałej […]
Młodzież upamiętni powstanie w getcie warszawskim W celu upamiętnienia 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim stowarzyszenie Meetingpoint Memory Messiaen e.V. wraz z Fundacją Pamięć, Edukacja, Kultura pragnie włączyć się w jedenastą edycję akcji społeczno-edukacyjnej Żonkile. W ramach tej akcji 19.04.2024 organizatorzy wraz z młodzieżą ze szkół ponadpodstawowych z Polski i Niemiec wykonają papierowe żonkile, które są symbolem zbiorowej pamięci. […]
W dniu 11.04.2024 r. w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura odbyła się konferencja poświęcona rekonstrukcji baraku z czasów II wojny światowej na terenie byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz-Ost. Wśród zaproszonych gości znaleźli się Magdalena Erdman , naczelnik wydziału ds. Miejsc Pamięci Narodowej z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dr Violetta Rezler-Wasielewska, dyrektor Centralnego […]
W piątek (12.04) odwiedziła nas córka byłego jeńca obozu Stalag VIII A Pani Josephine Murphy. Pani Murphy wraz z mężem pokonała długą drogę z Nowej Zelandii przez Europę, aby opowiedzieć nam wzruszającą historię swojego ojca, który przeżył pobyt w Stalagu VIII A i wrócił do rodzinnego domu. Joseph Henry Stanaway, numer obozowy 26213, był brytyjskim […]
Zapraszamy na wyjątkowy koncert duetu Kermani-Gentili, który tworzą holendersko-irańska klarnecistka Kymia Kermani oraz włoska pianistka Alba Gentili-Tedeschi .Duet ten od ponad dekady wspólnie prezentuje najsłynniejsze arcydzieła z repertuaru na klarnet i fortepian, a także nowatorskie programy i muzyczne perełki mniej znanych kompozytorów i kompozytorek.W maju, w Zgorzelcu, w ramach trasy koncertowej duet Kermani-Gentili zaprezentuje projekt […]
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy składamy Państwu najserdeczniejsze życzenia wszelkiej pomyślności, pogody ducha i wielu radosnych spotkań.
Mijają właśnie dwa lata od agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę. Od dwóch lat lata toczą się walki na froncie, na ukraińskie miasta i wsie spadają rakiety, giną ludzie, zwierzęta, niszczona jest infrastruktura tego kraju. Nie ma znaczenia, czy jest to kościół bądź cerkiew, teatr lub szkoła, fabryka czy też elektrownia. Zdigilitalizowany świat ogląda w mniejszym […]
Z historycznego kalendarza. Gdy 79 lat temu jeńcy z Lamsdorf po 240 kilometrach marszu dotarli do Stalagu VIII A Görlitz, znajdującego się po wschodniej stronie Nysy Łużyckiej, nie przypuszczali, że w bliskiej przyszłości rzeka ta wyznaczy polsko-niemiecką granicę, a prawobrzeżna część miasta zyska nową nazwę: Zgorzelec. Mimo warunków, w jakich przebiegał „marsz śmierci” (mróz, głód, […]
Szanowni Państwo, z dumą prezentujemy raport z przeprowadzonej kwerendy cmentarza jenieckiego Stalagu VIII A Görlitz. Raport został wykonany na podsumowanie realizacji zadania w ramach programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Groby i cmentarze wojenne w kraju” przez Fundację Pamięć, Edukacja, Kultura będącą opiekunem Miejsca Pamięci Stalag VIII A i zarządzającą wzniesionym na terenie dawnego stalagu […]
26 i 27 stycznia każdego roku to dni, w których w mediach wielu krajów przypominamy o tragedii Shoa. Najczęściej używany jest termin Holocaust. Najwięcej miejsca poświęca się największemu miejscu zbrodni, czyli obozowi zagłady (Vernichtungslager) Auschwitz. To właśnie tam kończyły swój bieg pociągi Deutsche Bahn, przywożąc setki tysięcy ludzi, którzy, wsiadając do nich, nie mieli świadomości, […]
Zapraszamy do udziału w XVI edycji Ogólnopolskiego konkursu na projekt historyczny pt. „Póki nie jest za późno”. Konkurs adresowany jest do uczniów i nauczycieli wszystkich typów szkół z całej Polski. Jego celem jest wzbudzenie zainteresowania historią oraz współczesnym stanem miejsc, obiektów i znaków pamięci narodowej lub miejsc wydarzeń historycznych, także nieupamiętnionych dotychczas w trwały, materialny sposób, […]
Z przykrością informujemy, że Festiwal Dni Messiaena, planowany na 13–15 stycznia 2024 r., został odwołany z powodu braku środków finansowych. Wykonanie Kwartetu na koniec czasu Oliviera Messiaena w dniu 15.01.2024 r. o godz. 19:00 w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura w Zgorzelcu nie ulega zmianie. Podczas koncertu zabrzmią ponadto: „Après, le Silence” (2022) Dahae Boo oraz „Stalag VIII […]
Koncert w wykonaniu dwojga świetnych artystów – Joanny Staneckiej i Zibby Krebsa, który się odbył 16 grudnia, wniósł atmosferę radości, pojednania i przesłania pokoju dla wszystkich. Nie tylko dla obecnych, ale również dla tych, którzy gdzieś tam daleko, w okopach, w błocie, śniegu lub wśród ruin walczą za swój kraj. Nie bez powodu Artyści zaproponowali […]
13 grudnia 42 lata temu, w nocy z soboty na niedzielę, w Polsce zmieniło się wszystko, cały nasz świat nadziei i wyobrażeń o innym, lepszym porządku politycznym i społecznym wywrócił się. Mroźna niedziela, za oknem biało, synek marudzi, więc trzeba coś zorganizować. Może obejrzysz Teleranek? pytam. Ochoczo usadawia się przed telewizorem. Obraz zakłócony, przez ciemny […]
W dniach 4.12. – 6.12.2023 roku pracowniczki Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura oraz Meetingpoint Memory Messiaen e.V. prowadziły prace archiwalne w Arolsen Archives w ramach projektu „Kwerenda cmentarza jenieckiego”. Arolsen Archives to największe archiwum poświęcone ofiarom niemieckich, nazistowskich prześladowań, w tym jeńcom wojennym i robotnikom przymusowym. Dziękujemy pracownikom archiwum za pomoc i otwartość podczas wizyty. Projekt […]
„Płomienie pokoju” Zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Na ulicach świąteczne iluminacje, do sprzedaży przygotowane są ozdoby choinkowe, sklepy zachęcają propozycjami na prezenty gwiazdkowe, planujemy świąteczne potrawy.W galeriach handlowych kolorowo, różnorodnie, z odpowiednim, starannie dobranym tłem muzycznym. Także Fundacji udzielił się ten przedświąteczny nastrój. Zapraszamy więc na koncert kolęd i pastorałek w wykonaniu Joanny Staneckiej i […]
24 listopada w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura została otwarta wystawa fotograficzna poświęcona architekturze obozu koncentracyjnego Auschwitz. Autorem zdjęć jest fotograf dokumentalista Tomasz Lewandowski. Tomasz Lewandowski jest absolwentem Politechniki Opolskiej (studia inżynierskie) oraz Burg Giebichenstein Kunsthochschule (magisterium) w Halle/Saale. Na swoim koncie ma wiele wystaw indywidualnych, jak i udział w zbiorowych. Jego prace publikowane były […]
17. listopada 2023 r. to drugi dzień spotkania badaczy i społeczników w byłym obozie w Łambinowicach. W tym dniu odbyła się czwarta edycja Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Miejsca po niemieckich obozach jenieckich w Polsce. Zapomniane czy odkrywane?” Organizatorem konferencji było Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, a partnerem wydarzenia była Sieć „Liga Pamięci Jenieckiej”. O ile Muzeum jest […]
16 listopada 2023 r. odbyła się w siedzibie Muzeum, na terenie dawnego Stalagu VIII B/344 Lamsdorf w Łambinowicach, zorganizowana przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych ogólnopolska konferencja, której tytuł brzmiał „Nie ma jednej pamięci. Ogólnopolskie spotkanie rodzin jeńców II wojny światowej”. Już tytuł i program konferencji pokazują obszerność tematów i form pracy zaproponowanych podczas jej trwania. […]
Link do transmisji na YT: https://www.youtube.com/live/fKo13CMWIxI?si=AoyvYSFneS0krKoF
16 listopada w łambinowickiej siedzibie Muzeum odbędzie się ogólnopolskie spotkanie rodzin jeńców II wojny światowej. Program przewiduje podsumowanie najnowszych badań dotyczących losów polskich żołnierzy w niewoli Wehrmachtu i NKWD, prezentację przykładów współpracy Muzeum z rodzinami jeńców wojennych i darczyńcami pamiątek oraz panel z udziałem przedstawicieli rodzin pt. „Mój ojciec. Portret z pamięci”. Spotkanie będzie dostępne online […]
Od 5 listopada br. w mieście partnerskim w Görlitz trwają Dni Kultury Żydowskiej (Jüdische Kulturtage) organizowane przez Görlitzer Kulturservicegesellschaft mbH. W ramach cyklu wydarzeń, takich jak koncerty, wieczory literackie, spotkania z wybitnymi ludźmi odbyły się uroczystości o szczególnym wymiarze obywatelskim, związane z tragicznym losem obywateli Görlitz pochodzenia żydowskiego. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 […]
Otwarcie wystawy: 24 listopada 2023 r. o godz. 17:00 Okres trwania wystawy: 24.11.2023 – 06.01.2024 Miejsce: Europejskie Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura (Stalag VIII A, ul. Jeńców Stalagu VIII A 1, Koźlice, 59-900 Zgorzelec) Fotograf: Tomasz Lewandowski, fotograf dokumentalista Europejskie Centrum Pamięci, Edukacji i Kultury zaprasza na kilkutygodniową wystawę Tomasza Lewandowskiego poświęconą architekturze obozu koncentracyjnego Auschwitz. Logika architektury […]
11 listopada to Twoje wielkie święto. Święto Niepodległości. Przetrwałaś najciemniejsze karty swojej historii. Wyszłaś zwycięsko z wielu opresji. Ratowałaś przez stulecia swój język, kulturę, sztukę oraz czuwałaś nad świadomością narodową swoich obywateli. I za to Polacy są Ci wdzięczni i za to Ci dziękują! Będziemy Cię wspierać w Twoich wysiłkach na rzecz utrzymania demokracji, pozycji […]
Trwają prace archiwalne naszej delegacji Fundacji Pamięć, Edukacja, Kultura w projekcie „Kwerenda cmentarza jenieckiego” współfinansowany w ramach programu „Groby i cmentarze” ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu oraz w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach.Dziękujemy naszym partnerom w #SiecLigaPamieciJenieckiej za gościnność.
Pierwszy listopada to dzień Wszystkich Świętych. Dzień, który w Polsce ma barwy chryzantem, a wieczorem rozświetla cmentarze tysiącami zapalonych na grobach zniczy. Kolory jesieni podświetlone płomykami zniczy tworzą szczególną atmosferę na polskich cmentarzach. Wszystkich Świętych to również dzień spotkań w gronie bliskich. Rodziny spotykają się, odwiedzają cmentarze, przystrajają groby, wspominają. Odwiedza się także groby przyjaciół […]
W tym trudnym czasie, kiedy za polską granicą toczy się wojna, którą rozpętała Rosja, napadając na Ukrainę, cały świat ponownie zadrżał. Wszystkie światowe media obiegła kolejna, straszna wiadomość. Siódmego października bojówki Hamasu ze Strefy Gazy dokonały napaści na tereny przygraniczne Izraela, dokonując straszliwego pogromu na ludności żydowskiej. Uzbrojeni po zęby napastnicy mordowali całe rodziny, nie […]
23 października Europejskie Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura odwiedzili uczniowie klasy II o specjalizacji technik informatyk z Zespołu Szkół Licealnych i Zawodowych (dawny Energetyk). Uczniom towarzyszyli nauczyciele, p. Dorota Burda, wychowawca klasy oraz p. Kazimierz Korotusz. Uczniowie zapoznali się z wystawą stałą w Centrum poświęconą byłemu obozowi Stalag VIII A Görlitz, jak również, pod opieką p. […]
Data: 29.09.2023 r.Miejsce: Cmentarna 7A, Zgorzelec k. Kościoła pw. Matki Bożej Łaskawej; Cmentarz ewangelicki Görlitz- Rauschwalde; Cmentarz komunalny Görlitz. W ramach realizowanego przez nas projektu badawczego dotyczącego Stalagu VIII A, cmentarza w jego pobliżu i jego historycznego znaczenia, w dniu 29.09.2023 r. przeprowadzono serię wizyt cmentarnych na trzech cmentarzach w Zgorzelcu i Görlitz. Celem tych […]
Jesienią 1953 r. dzielne kobiety zorganizowały strajk głodowy w centralnym więzieniu kobiecym NRD w Hoheneck. Większość z nich została niesprawiedliwie skazana przez sowieckie trybunały wojskowe na kary długoletniego więzienia. Prowadząc strajk, kobiety domagały się rewizji swoich wyroków przez niemieckie sądy i położenia kresu nieludzkim warunkom panującym w więzieniu. Strajk głodowy został jednak stłumiony drakońskimi środkami. […]
Pierwszego września br. wzięłam udział w debacie „Wojna i Auschwitz. Pamięć a edukacja”, która odbyła się w Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Dyskutowali dr Piotr M.A. Cywiński, dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, dr Paulina Florjanowicz, dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, red. Marek Zając, sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a dyskusję koordynował prof. Adam Szpaderski, […]
1 września to dla Polaków ważna data. Data, która w świadomości milionów ludzi wiąże się nieodwracalnie z traumą II wojny światowej i jej skutków. Mógłby ktoś powiedzieć: „minęło tyle lat”. Tak, to prawda. Ale z pokolenia na pokolenie tragedia wojny jest w polskich rodzinach przekazywana, opowiadana i w tym właśnie dniu często ponownie otwierają się […]
Projekt Worcation, zorganizowany przez Meetingpoint Memory Messiaen e.V. we współpracy z Fundacją Pamięć Edukacja Kultura, zakończył się w zeszłym tygodniu, w piątek 11.08.2023 r., uroczystą ceremonią. Ceremonię zakończenia rozpoczeła kierowniczka Meetingpointu Alexandra Grochowski, która powitała gości oraz uczestników z Ukrainy, Polski, Włoch i Niemiec. Na ceremonii obecni byli Saksońska Minister Stanu ds. Sprawiedliwości, Demokracji, Europy i […]
Pierwszy sierpnia to dzień wyjątkowy dla Polaków – dzień smutku, wspomnień, trudnych dyskusji. Dzień Pamięci o cywilnych ofiarach powstania warszawskiego i bohaterskich żołnierzach, o zniszczonej z premedytacją Warszawie, o powojennych losach tych, którzy przeżyli.W Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura od wielu lat w tym czasie przebywa i pracuje młodzież z kilku krajów, uczestnicy obozu pod […]
Odbywający się co dwa lata polsko-niemiecki projekt Kindermiasto Zgorlitz odbędzie się w tym roku w dniach 18-21 i 24-27 lipca po polskiej stronie Europejskiego Miasta Görlitz-Zgorzelec. Uczestnicy w wieku od 7 do 14 lat spędzą dwa tygodnie podczas wspólnych wakacji w ich własnym mieście otwartym w każdy dzień między 9:00, a 16:00. Będą mieli okazję […]
Zapraszamy wszystkich do odwiedzenia Parku Pamięci – Stalag VIII A Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura zakończyła w czerwcu br. prace związane z odnową nawierzchni ścieżki pamięci oraz montażem trójjęzycznych tablic edukacyjno-informacyjnych. Dzięki środkom pozyskanym w ramach programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – „Miejsca Pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju”, Fundacja mogła przeprowadzić rewitalizację nawierzchni ścieżki, uporządkować i […]
Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura po raz pierwszy będzie realizowała zadanie dofinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Groby i cmentarze wojenne w kraju” – edycja 2023. Głównym celem projektu jest przywrócenie pamięci o ofiarach Stalagu VIII A w dawnym Görlitz-Ost, obecnie – Zgorzelcu, którzy zostali pochowani w masowych grobach na cmentarzu znajdującym […]
W dniach 19.07.2023 – 25.07.2023 trwał w Görlitz i Zgorzelcu „Tydzień żydowski”. Jego pomysłodawczynią, sercem i mózgiem była Lauren Leidermann. Inicjatywa ta była szczególnym wydarzeniem w mieście nad Nysą. Udział w niej wzięło ponad stu potomków byłych żydowskich mieszkańców Görlitz, którzy w tym celu przyjechali z różnych kontynentów, państw i miast. Byli więc obecni goście […]
17 czerwca 1953 r. w byłym NRD wybuchło powstanie skierowane przeciwko władzy komunistycznej sterowanej z Moskwy. Trudne warunki ekonomiczne, czystki polityczne, obecność wojsk sowieckich – wszystko to prowadziło do rosnącego niezadowolenia. Również w Görlitz mieszkańcy wyszli w proteście na ulice. Przywódcami powstania byli: Max Latt, Sozialdemokrat / socjaldemokrata Otto Cammentz, Architekt / architekt Willi Renner, […]
Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura, realizując działania statutowe upamiętniające były obóz jeniecki z czasów II wojny światowej, Stalag VIII A Görlitz, zwraca się z prośbą do wszystkich zainteresowanych osób prywatnych, instytucji oraz przedstawicieli biznesu o wsparcie finansowe służące realizacji Europejskiego Parku Pamięci na terenie byłego obozu. Wszystkie uzyskane środki będą zainwestowane w szeroko pojęte działania informacyjne […]
Przed kilkoma tygodniami mięliśmy przyjemność gościć w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura potomków byłego jeńca Stalagu VIII A, Jozefa Plucińskiego.Józef Pluciński urodził się 17 marca 1900 roku Pruchnowie, pow. Gniezno. Miał sześcioro rodzeństwa. Jako czternastoletni chłopiec, po ukończeniu szkoły podstawowej, zaczął pracować w majątku Sulin. Po osiągnięciu pełnoletności został powołany do służby w armii niemieckiej, […]
Stowarzyszenie Meetingpoint Memory Messiaen e.V. w Görlitz, we współpracy z Fundacją Pamięć, Edukacja, Kultura w Zgorzelcu, zaprasza do udziału w projekcie tandemowym dla multiplikatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży Talk Labs 2023, który odbędzie się w dniach od 10 do 16 lipca w Europamieście GörlitZgorzelec. Projekt jest organizowany przy dofinansowaniu ze środków Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży. Istotą projektu […]
Drodzy Państwo, mamy przyjemność poinformować, że w Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja , Kultura od kilku tygodni trwają próby do spektaklu operowego pt. SIMLICIUS SIMPLICISSIMUS realizowanego przez Gerhard Hauptmann Theater. Zapraszamy do zapoznania się z terminarzem spektakli na stronie teatru https://www.g-h-t.de/de/spielplan/simplicius-simplicissimus/ Premiera zaplanowana została na 3 czerwca 2023r. na godzinę 19:30. SIMPLICIUS SIMPLICISSIMUS Młodość Simpliciusa Simplicissimusa […]
W dniu 26.05. ponad 50 uczniów z Evangelische Oberschule Görlitz oraz Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Jeleniej Górze wzięło udział w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży w ramach Nyskiego Festiwalu Filmowego. Wymiana była bardzo wzruszająca dla wszystkich uczestników.
Drodzy Państwo, w ramach tegorocznego Jewish Remembrance Week Zgorzelec/Görlitz jednym z wydarzeń będzie koncert pt. „HARMONYA 1928” – odtworzenie „Wieczoru muzycznego”, który odbył się 14 lutego 1928 roku w Görlitz, zorganizowanego przez Jüdischer Jugendbund Görlitz. Społeczność żydowska w Görlitz prowadziła aktywny program młodzieżowy znany jako „Jüdischer Jugendbund Görlitz”. Program „Jugendbund” powstał w Niemczech na początku […]
20 maja 2023 roku gościliśmy w Europejskim Centrum w Zgorzelcu dwoje wybitnych artystów: Joannę Stanecką, polsko-niemiecką aktorkę i szansonistkę oraz Zibby Krebsa, polskiego muzyka i kompozytora. W ich wykonaniu wysłuchaliśmy koncertu poświęconego Marlenie Dietrich i Agnieszce Osieckiej. Bardzo ciekawa była aranżacja koncertu, podana w formie hippisowskiego muzycznego patchworku. Do sukcesu przyczyniła się bez wątpienia ogromna […]
W dniach 13–14 maja br. odbyły się w Zgorzelcu dwudniowe uroczystości upamiętniające AK i jej żołnierzy. Uroczystości zostały zorganizowane przez Obwód Zgorzelecki Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Zgorzelcu. W drugim dniu uroczystości, prezes Obwodu Zgorzeleckiego, pan Kajetan Marcinkowski, w towarzystwie prof. Stanisława Ułaszewskiego, prezesa Okręgu Dolnośląskiego ŚZŻ AK, złożył wieniec pod pomnikiem jeńców Stalagu […]
W sobotę, 13 maja, Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura miało niezwykłych gości. Centrum odwiedzili uczniowie byłej klasy VC Technikum Energetycznego w Zgorzelcu. Była to klasa ze specjalnością energetyka cieplna. Jej wychowawcą był Roman Zgłobicki, niezwykle zasłużony dla pamięci o byłym obozie jenieckim Stalag VIII A nauczyciel historii i badacz. W maju 1973 roku nasi goście […]
„Kiedy rankiem 8 maja 1945 r. na teren obozu jenieckiego Stalag VIII A w Görlitz wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej, zastali opuszczone baraki i budynki infrastruktury obozowej. Poprzedniej nocy z obozu uciekli nieliczni niemieccy wartownicy. Pozostali jeńcy chorzy i niezdolni do marszu. Tak kończyła się historia obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz”. Tymi słowami prezes Fundacji, […]